Bu araştırmada İmam-ı Damamini'nin silinmesi ve takdir edilmesi meselesi ve Bu tezde İmâm Demâmînî'de hazif ve takdîr konusu ve Mesâbîhü'l-Câmi adlı kitabında bu konuya dayanarak ortaya koyduğu nahiv görüşleri ele alınmıştır. Arap dili sahasındaki önemi ve söze etkisinden dolayı bu konu seçilmiştir. Tezde mübtedâ, haber, fâil, nâibü'l-fâil, mefûlün bih, muzâf ve muzâfun ileyh gibi isimlerin, ?an zamirinin, hal gibi cümlenin temel öğelerinden olmayan unsurların, sıfat ve bedel gibi kelimelerin hazfi araştırma konusu yapılmıştır. Ayrıca tam fiil ve nakıs fiilerin hazfi ve takdiri, amel eden ve etmeyen harflerin hazfi ve takdiri incelenen konular arasındadır. Araştırmada haziften sonra lafız ve anlam boyutunda yanlışa mahal bırakmayacak şekilde nasıl takdir yapılacağı da incelenmiştir. Ayrıca Demâmînî'nin bu konudaki görüşleri, Zerkeşî gibi dil alimlerine yaptığı itirazlar ele alınmıştır. Her konuyla ilgili Arap grameri literatüründe bulunan bilgi ve görüşler verilmeye çalışılmış, ardından bu görüşler Demâmînî'nin tercihleriyle karşılaştırılmış, bazen bu görüşler arasında tercih yapılmıştır. Araştırma birkaç konu hariç her bir meselenin hadis-i şerifle başlaması sebebiyle hadis ilmiyle de ilgilidir. This paper aims to discuss the ellipsis and estimation in "Imam Aldamamini's" book "Masabih Aljamee" and his rhetorical instructions. This topic was chosen for its significant importance in Arabic Language and its influence in the process of forming the meaning. This paper deals with ellipsis arguments in several cases such as subject and predicate in a nominal sentence, the subject (doer) or its alternative, the object and genitive. It also discusses verb ellipsis and estimation like perfect and model verbs as well as prepositions. It discusses how to estimate the omitted speech in a way that dissolves meaning ambiguity. The researcher dealt with Aldamamini's rhetorical instructions in this matter and his objectors of grammarians such as Alzarkashi. The study deals with scholars' opinions and the differences among them. According to the collected information about the topic, there could be two, three or four miscellaneous opinions about it. After that, the researcher chose some of the preferred opinions providing adequate justifications. This paper accompanied with the Prophet Mohammed's (peace be upon him) hadiths as we can notice at the beginning of all chapters except a few of them started with a verse from Quran or a speech of one of Prophet's companions.
