| الوصف: |
Osmanlı Devleti 13. yüzyılın son dönemlerinde küçük bir beylik olarak tarih sahnesine çıkmış olup, 15. yüzyılın ikinci yarısında çok kültürlü ve çok dinli bir imparatorluk haline geldi. Osmanlı Devleti’nin 16. yüzyıldan sonraki tarihine ilişkin devasa bir arşivimiz varken, 15. yüzyıl için kaynaklar kıttır ve 14. yüzyıla ait yalnızca bir avuç kaynak vardır. Bu çalışmanın konusunu 15. yüzyılda yaşamış ve yaşadığı dönemin padişahları tarafından birçok kez ödüllendirilmiş Aşıkpaşazade’nin Tevârîh-i Âl-i Osmân adlı eseri oluşturmaktadır. Söz konusu eser, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan yükselme dönemi ortalarına kadar her olayı ayrıntılı bir şekilde incelemesi ve kuruluş sürecindeki yönetim ve organizasyon çalışmalarını ele alması bakımından oldukça önemlidir. Ayrıca Tevârîh-i Âl-i Osmân, yönetim ve organizasyon bilimi açısından ilk ve özgün kaynak olması bağlamında önem arz etmektedir. Çalışmanın amacı da bu duruma hizmet etmektir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, dünyanın en önemli devletlerinden birisi olan Osmanlı Devleti’ni yönetim ve organizasyon yapısını Aşıkpaşazade’nin Tevârîh-i Âl-i Osmân adlı eseri ekseninde incelemektir. Bu çalışmada Tevârîh-i Âl-i Osmân hakkında yeni bilgi meydana getirmekten çok, bu tarihin birikimi ile günümüz yönetim ve organizasyon bilimi bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem olarak araştırmanın ana kaynağını, Kemal Yavuz ve Yekta Saraç’ın hazırladığı “Âşıkpaşazade Osmanoğulları’nın Tarihi” isimli eserler oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında literatür taraması yapılmış olup, Tevârîh-i Âl-i Osmân’ın yazımında hangi kaynaklardan yararlanıldığı belirtilmiştir. Gaza, al ve İslam kavramları üzerine kurulmuş olan eserin bu kavramlara yaklaşımı irdelenmiştir. Süleyman Şah’tan başlayıp II. Bayezid dönemine kadar gelen eser, bilhassa 15.yüzyıl Osmanlı kaynakları açısından oldukça önemlidir. Detay ve orijinal bilgi bağlamında dönemin diğer tarihi kaynaklarından ayrılan Tevârîh-i Âl-i Osmân, zamanının en özgün eseri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda mevcut çalışmada bu özgün eser, yönetim ve organizasyon bilimi kapsamında değerlendirilmiştir. |
