Mecmû’atü’t-terâcim Tezkiresinde Bulunan Tarih Manzumeleri
| العنوان: | Mecmû’atü’t-terâcim Tezkiresinde Bulunan Tarih Manzumeleri |
|---|---|
| المؤلفون: | Mehmet Nuri Çinarci |
| المصدر: | Issue: 11 81-107 Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi |
| بيانات النشر: | İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, 2020. |
| سنة النشر: | 2020 |
| مصطلحات موضوعية: | Polymers and Plastics, Literature, ebced hesabı,tarih düşürme,şair tezkireleri, Edebiyat, General Environmental Science |
| الوصف: | Harflere ve sayılara anlam yüklemek ilkçağdan günümüze kadar süregelen bir anlayıştır. Dilin gündelik hayattaki somut yansıması olarak kabul edilen harfler ile ölçme ve tartma gibi işlemlerin birimsel ifadesi olan sayılara gerek Doğu gerekse de Batı toplumlarında farklı manalar yüklenmiştir. Evrenin yaratılışını sayılarla ifade etmeye çalışan Pisagor, harfler ve sayılar arasındaki ilişkiyi açıklayabilmek amacıyla Kalde alfabesini oluşturmuştur. Bu yönüyle de günümüzde çoğunlukla astrologların istifade ettiği ve evrendeki gizli yasa ve ilkeleri keşfetmeyi gaye edinen Numeroloji’nin kurucusu sayılır. Harf ve sayı gizemciliğinin Doğu’daki en büyük temsilciliğini ise Hurufiler üstlenmiştir. Ebced hesabı yöntemiyle harflere sayısal değerler yükleyen Hurufiler, kutsal metinlerde harf ve kelimelerin sayı ve sıra bakımından şifreler barındırdığını iddia etmişlerdir. İslam kültüründe geniş bir yer edinen ebced, Osmanlı şair ve yazarlarının da özellikle tarih düşürme hususunda istifade ettikleri bir sistemdir. Osmanlı kültür hayatının ilk dönemlerinde kendine mezar taşlarında yer bulan tarih düşürme sanatı, daha sonra cami inşâsından sultanın tahta çıkışına, edebi bir eserin itmamından kazanılmış bir zaferin kronolojik ifasına kadar geniş bir zemine yayılma fırsatı bulmuştur. Klasik edebiyatta ise divan şairleri ve tezkireciler, tarih düşürme sanatını en çok kullanan sanat erbabı arasındadır. Bilhassa klasik şairlerin biyografik bilgilerine yer veren tezkireciler için tarih düşürmeler bu malzemenin olmazsa olmazıdır. Neticede biyografik malzemenin en önemli unsurlarından biri de kişinin hayatındaki önemli olayların tarihleridir. Klasik edebiyatta yazılan ilk tezkireden itibaren tezkireciler şairlerin hayatlarıyla ilgili düşürülen tarihlere sıkça yer vermiş; kimi zamanda kendileri tarih düşürmüşlerdir. XIX. yüzyıl tezkirelerinden olan ve Mehmed Tevfik Efendi tarafından kaleme alınmış olan Mecmû’atü’t-terâcim tezkiresinde de başta vefatları olmak üzere şairlerle ilgili birçok önemli hususa düşülen tarihlere yer verilmiştir. Bu çalışmada, Mehmed Tevfik Efendi’nin tezkiresinde yer verdiği tarihlere ve tarihlerin türlerine yer verilmiştir. |
| وصف الملف: | application/pdf |
| اللغة: | Turkish |
| تدمد: | 2149-9896 2636-8161 |
| URL الوصول: | https://explore.openaire.eu/search/publication?articleId=doi_dedup___::439656ac28a3385192e45cec55da4a0b https://dergipark.org.tr/tr/pub/mizan/issue/58671/822875 |
| حقوق: | OPEN |
| رقم الأكسشن: | edsair.doi.dedup.....439656ac28a3385192e45cec55da4a0b |
| قاعدة البيانات: | OpenAIRE |
| تدمد: | 21499896 26368161 |
|---|