DergiPark: 484994 trakyasobed Orhan Pamuk’un sekizinci romanı MasumiyetMüzesi, uzun soluklu ve saplantılı bir aşk hikâyesidir. 2008’de basıldıktanitibaren hem çok olumlu geri bildirimler almış hem de eleştirilmiştir. Sadecebir aşk hikâyesini değil, aynı zamanda modern ile geleneksel yaşam tarzınınarasına sıkışmış bir coğrafyada fiziksel ve duygusal bir aşkı deneyimlemeninimkânsızlığını anlatır. Romandaki başkarakter, aşkının soyut halini sevdiğinineşyalarının somutluğuna dönüştürmektedir. Bu eşyalardan oluşturduğu gerçek müzekurma hayali, 2012 yılında İstanbul’da Çukurcuma’da gerçek olur. Bu bağlamda,gerçek hayatta bir müze kuran ilk roman kurgusal başkarakteridir. Masumiyet Müzesi gerçekte bir müzeninromanıdır. Müzedeki her bir eşyanın hikâyesinden oluşan ve de müzeye nasıl getirildiklerinianlatan bir katalog gibidir. Müze, hem başkarakterin aşkına hem de o yıllardakiİstanbul’un politik, kültürel ve sosyal olaylarına şahitlik eder. Masumiyet Müzesi yerel bir edebi ürünolarak karşımıza çıkmakta, ancak gerçek bir mekân olan bir müze formuyla daevrensel olarak düşünülmektedir. Kurgu ve gerçekliğin iç içe geçmesindendolayı, İstanbul’daki müze, Foucault’nun 1967’de derslerinin birinde anlattığıbir heterotopya olarak kabul edilebilir. Foucault’ya göre, her kültür tarihiboyunca kendi heterotopyalarını üretmiştir. Ütopya temelde gerçek dışı, fakatheterotopya gerçek bir mekândır. Romandaki başkarakterin, sevdiğinin eşyalarınıbiriktirerek aşkına ulaşma ütopyası, gerçek bir müze şekliyle bir heterotopyayadönüşmektedir. Heterotopya, birbiriyle karşılaştırılamaz mekân ve alanların biraraya gelmesiyle oluşan gerçek bir mekândır. Bu bağlamda, İstanbul’dakiMasumiyet Müzesi, gerçek ve hayalin, yerel ve evrenselin, sanal ve fizikselolanın bir araya geldiği heterotopik bir mekândır. Bu çalışma, Foucaulttarafından kazandırılan heterotopyakavramı aracılığıyla, roman ve müzenin nasıl bir arada yorumlanabileceğinigöstermektedir. Orhan Pamuk’seighth novel, Masumiyet Müzesi (TheMuseum of Innocence) is a long-term and obsessive love story. Published in2008, it has attracted a lot of attention positively as well as criticism. Itdepicts not only a love story but also the impossibility of experiencing aphysical and emotional love together in a geography trapped between modern andtraditional life-style. In the novel, the protagonist converts the abstractnessof his love into the concreteness of his lover’s belongings. His dream ofgenerating a real museum from these belongings came true in Çukurcuma-Istanbulin 2012. In this context, he is the first novel fictional protagonist to builda museum in reality. Masumiyet Müzesiis actually the novel of a museum. It can be likened to a catalogue of a museuminforming the stories of every object in it and also how they are broughttogether. The museum can be assessed that it is the witness of bothprotagonist’s love story and political, cultural, and social events in Istanbulin those years. It can be said that MasumiyetMüzesi is produced locally as a literary production, but distributedglobally in the form of a museum as a real place. Based on the interconnectionof fiction and reality, the museum in Istanbul can be accepted as a heterotopiawhich is a term Foucault coined in one of his lectures in 1967. For him, everyculture has created his own heterotopia throughout its history. Utopia isbasically an unreal space, but heterotopia is a real one. In the novel, theprotagonist’s utopia for collecting his lover’s belongings to reach his loveremotionally turns into a heterotopia by the way of a real museum. Heterotopiais one real place which juxtaposes various incompatible spaces or sites. Inthis sense, Masumiyet Müzesi (The Museum of Innocence) in Istanbul is aheterotopic place juxtaposing real and imagined, local and global, virtual and physical.Thisstudy explores how the novel and museum are interpreted together by the conceptof heterotopia coined by Foucault.
