İbn Hişâm Arap dilinde zamanının önde gelen âlimlerinden olup Mısır gramer ekolünün önemli temsilcilerinden biridir. Nahiv, lügat, kıraat, hadis ve fıkıh ilimlerinde tam bir yetkinlik kazanmış ve ilmin ince meselelerine vakıf olmuştur. Bu çalışmamızda İbn Hişâm’ın Arap dilinde kullanılan “كذا” edatı ile ilgili bilgileri ihtiva eden Fevhu’ş-Şezâ Bi-Mes’eleti Kezâ adındaki risâlesini ele aldık. İbn Hişâm, Ebû Hayyân’ın telif etmiş olduğu eş-Şezâ fî ahkâmi kezâ isimli eserine vakıf olup “كذا” edatı ile ilgili hükümlerin yeterince açıklanmadığını görünce bu risaleyi telif etmiştir. İbn Hişâm risalesini beş ana bölümde ele almıştır. Risalesinde gramer âlimlerinin görüşlerine yer vermiş, Basra ve Kûfe dil ekollerinin ve fıkıh mezhep imamlarının görüşlerini zikretmiştir. Semâı, kıyâsı, şiiri ve Arap dilinde kullanılan örnekleri istişhâd olarak kullanmıştır. Sadece gramer âlimlerinin görüşlerini nakletmekle yetinmemiş görüşleri kendi düşünce süzgecinden geçirerek tahlil ve değerlendirmelerle kendi görüşünü de açıklamıştır. Birinci bölümde “كذا” edatının Arap gramerindeki farklı kullanımlarını ayrıntılı bir şekilde anlatır. İkinci bölümde “كذا” edatının temyîzinin harekesi konusundaki üç farklı görüşü açıklar. Üçüncü bölümde كذا” edatının irâbı konusunda kendisinin ve farklı dil bilginlerinin görüşlerini aktarır. Dördüncü bölümde “كذا” edatının anlamı konusundaki dört farklı dil bilgininin görüşünü izah eder. Beşinci bölümde “كذا” edatının atıf edatıyla veya atıfsız olarak kullanılması durumunda mezhep imamlarına göre terettüp eden sonuçları ifade etmiştir.
