| الوصف: |
Bu çalışmada, 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nda yer alan 6. sınıf “madde ve ısı” ünitesine yönelik uygulanan ortak bilgi inşa modelinin öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve eleştirel düşünme becerileri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışmada karma araştırma modelinin açıklayıcı-doğrulayıcı araştırma deseni kullanılmıştır. Bu desenin nicel kısmında farklı iki öğretim yönteminin etkililiğinin belirlenmesi amacıyla deneysel araştırma desenlerinden yarı deneysel araştırma modelinin "ön-test son-test eşitlenmemiş kontrol grubu deseni" esas alınmıştır. Çalışmanın nitel kısmında ise öğrenci günlükleri, TAVAÇ (Tahmin et, Açıkla, Veri topla, Açıkla, Çiz) kâğıtları ve yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Çalışma 2018-2019 eğitim öğretim yılında gerçekleştirilmiştir. Toplam 9 hafta süren bu çalışma Manisa ilinde bulunan bir ortaokuldaki toplam 72 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 1 deney grubu, 1 kontrol grubu ve 1 pilot çalışma grubu yer almıştır. Deney grubu ile pilot çalışma grubundaki dersler Ortak Bilgi İnşa Modeli’ne göre işlenirken kontrol grubundaki dersler 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nın öngördüğü şekilde işlenmiştir. Pilot çalışma grubundaki dersler deney grubundaki derslerden iki hafta önce başlamış iki hafta önce bitmiştir. Pilot çalışma grubundaki çalışmalar sırasında ikişer haftalık periyotlarla uygulamanın aksayan yerleri tespit edilmiş ve TAVAÇ kâğıtlarında düzenlemeler yapılmıştır. Burada yapılan düzenlemelerden sonra da deney grubundaki çalışmalara geçilmiştir. Çalışmada nicel verilerin toplanması amacıyla üç aşamalı başarı testi, eleştirel düşünme becerileri testi ve bilimsel süreç becerileri testi kullanılmıştır. Bu testler deney ve kontrol grubu öğrencilerine çalışmaya başlamadan önce ön test, çalışma sonrasında ise son test olarak uygulanmıştır. Çalışmadan elde edilen nicel veriler SPSS istatistik programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada ayrıca deney ve kontrol grubu öğrencilerinin akademik başarılarının, bilimsel süreç becerinin ve eleştirel düşünme becerilerinin kalıcılığına bakılmıştır. Nitel veri toplamak için de TAVAÇ kâğıtları kullanılmıştır. Bununla birlikte deney ve kontrol grubunda yer alan öğrenciler tüm derslerde günlük tutmuştur. Ayrıca deney ve kontrol gruplarından seçilen dokuzar öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerden elde edilen sonuçlardan, Ortak Bilgi İnşa Modeli’ne göre işlenen derslerin öğrencilerin akademik başarılarını ve eleştirel düşünme becerilerini artırmada 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’na göre işlenen derslerden daha etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada Ortak Bilgi İnşa Modeli’ne göre işlenen derslerde gerçekleşen öğrenmelerin öğrencilerin akademik başarıları ve eleştirel düşünme becerileri üzerindeki kalıcılıklarının kontrol grubundaki öğrencilere göre daha kalıcı olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte Ortak Bilgi İnşa Modeli’nin uygulanışı sırasında kullanılan TAVAÇ kâğıtlarında yer alan açıklama ve çizimlerdeki doğru cevap sayılarında süreç boyunca artış yaşandığı görülmüştür. Uygulama sonrası gerçekleştirilen görüşmelerden, Ortak Bilgi İnşa Modeli’nin ilgi çekici ve anlaşılır olduğuna, materyal yönünden zengin olduğuna, bu modelde günlük yaşantıda sıkça karşılaşılan durumlara yer verildiğine ve birçok yeni bilginin öğrenildiği sonuçlarına ulaşılmıştır. Öğrenciler çalışma sırasında gerçekleştirilen deneylerin öğretici olduğunu, videoların eğlenceli olduğunu ve derste oynadıkları eğitsel oyunları beğendiklerini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte çalışmada yer alan TAVAÇ kâğıtlarındaki hikâyeler öğrenciler tarafından çok beğenilmiştir. Ayrıca bu çalışma ile öğrenciler söylenen her bilginin doğru olmadığını, bazen yanlış verilmiş bir bilgi de olabileceğini öğrenmişlerdir. Öğrenciler tablet bilgisayar kullandıkları sırada internetten derinlemesine araştırma yaptıklarını, sonuçları arkadaşları ile paylaştıklarını ve buradan elde edilen bilgiler ışığında tartışmalar yaptıklarını ve bu tartışmalar sırasında kendilerini daha rahat hissettiklerini de ifade etmişlerdir. |
