Eskiçağ Thalassografisi Çerçevesinde ‘Ege Denizi’ Adlandırmaları
| العنوان: | Eskiçağ Thalassografisi Çerçevesinde ‘Ege Denizi’ Adlandırmaları |
|---|---|
| المؤلفون: | KURUL, Erkan |
| المصدر: | Volume: XXIX, Issue: XXIX 423-444 OLBA |
| بيانات النشر: | Mersin University, 2020. |
| سنة النشر: | 2020 |
| مصطلحات موضوعية: | Arkeoloji, Archaeology, Eskiçağ Thalassografisi,Ege Denizi,Aigaion Pelagos,Aigaios Pontos,Mare Aegaeum,Archipelagus |
| الوصف: | Günümüzde Türkiye ile Yunanistan sahilleri arasında bir iç deniz olarak yer alan kadim Ege Denizi, Eskiçağdan günümüze değin pek çok uygarlık nezdinde son derece dinamik bir etkileşim merkezi özelliğine sahip olmuştur. Bu doğrultuda, birbirinden farklı rotalar üzerinde seyrüseferlerini gerçekleştiren denizciler veya seyyahlar ya da onu uzaktan gözlemleyen coğrafya bilginleri daimi bir şekilde bu etkileşim merkezini tanımlama ve adlandırma uğraşı içinde olmuşlardır. Bu uğraş kapsamında Ege Denizi kimi zaman efsanelere konu olmuş bir kralın (Aigeus), kimi zaman bir amazonun (Aigē?) kimi zamansa bir hekatonkheirosun (= Aigaiōn) ismiyle özdeşleştirilmiş, böylelikle mitografik unsurlar ile bütünleştirilerek isimlendirilmiştir. Ege Denizi’nin adlandırılmasına yönelik mevcut entelektüel çabalar yalnızca mitografik temelli anlatılar özelinde şekillenmemiştir. Öyle ki, söz konusu denize ait karasularının üzerinde yer alan ada-adacıkların ve de kayalıkların keçi ya da tekeleri andıran görünümü de bazı klasik yazarlar tarafından zaman zaman gündeme getirilmiştir. Aynı şekilde denizdeki bir adanın mı yoksa kıyısındaki bir kentin mi (= Euboia Adası’ndaki Aigai kenti gibi) bu denize isim vermiş olabileceği hususu da tartışma konusu edilmiştir. Sonuç itibarıyla Ege Denizi’nin adlandırılması özelinde ileri sürülen görüşler periyodik bir döngü içerisinde ya dönüşerek ya da benzeşerek birbirini takip etmiştir. Öyle ki, ilgili denizin karasularında veya kıyılarında hâkimiyet oluşturma iddiası güden toplumlar ya da kavimler hâkimiyet iddiaları gereği bu denizi kendi örflerine özgü unsurlar vasıtasıyla adlandırmaya ve anlamlandırmaya çalışmıştır. Böylece Ege Denizi adlandırmaları hakkında külliyatlı bir klasik veri yekûnu oluşmuştur. Birçok Eskiçağ yazarının farklı konularda kaleme alınmış eserlerine ait sayfaların ya da çeşitli yazıtların satırlarının aralarında bu verilere ulaşmak mümkündür. Bu kapsamda Eskiçağ Thalassografisi Çerçevesinde ‘Ege Denizi’ Adlandırmaları başlığıyla kurgulanan bu makalede ‘Ege’ teriminin tarihsel süreç bağlamında ortaya çıkışı ve günümüze ne şekilde ulaştığı gibi hususlar irdelenecektir. Bu irdeleme çerçevesinde klasik metinler kronolojik bir düzlem dâhilinde mercek altına alınacak ve ulaşılan veriler ilgili döneme özgü filolojik bulgularla karşılaştırılacaktır. Bu minvalde Αἰγαῖον πέλαγος (= Aigaion Pelagos), Αἰγαῖος πόντος (= Aigaios Pontos), mare Aegaeum ve Arkhipelagos/Archipelagus gibi spesifik adlandırmalar çerçevesinde çeşitli Hellence ve Latince kaynaklar analiz edilecek, akabindeyse ulaşılan sonuçlar historiyografik ve mitografik açılardan değerlendirme altına alınacaktır. Böylelikle, kıyılarına paydaşlık etmekte olduğumuz kadim Ege Denizi’nin isimlendirilmesine etkide bulunabileceği düşünülen tüm onomastik görüşler ortak bir perspektifte irdelenecektir. Bu doğrultuda özelde günümüze kadar geniş bilimsel çevrelerden atıf almakta olan ‘Ege Denizi’nin efsanevi Atina kralı Aigeus’tan ismini almış olduğu’ savı tartışılacak, geneldeyse ilgili savdan bağımsız diğer onomastik görüş ve tespitler kapsamlı bir biçimde sorgulanacaktır. |
| وصف الملف: | application/pdf |
| اللغة: | Turkish |
| تدمد: | 1301-7667 2687-6558 |
| URL الوصول: | https://explore.openaire.eu/search/publication?articleId=tubitakulakb::8e4d50bf13c43ce8e5d9d2d16a8d0086 https://dergipark.org.tr/tr/pub/olba/issue/62616/945713 |
| حقوق: | OPEN |
| رقم الأكسشن: | edsair.tubitakulakb..8e4d50bf13c43ce8e5d9d2d16a8d0086 |
| قاعدة البيانات: | OpenAIRE |
| تدمد: | 13017667 26876558 |
|---|