دورية أكاديمية
Vahid Paşa Yazma Eser Kütüphanesi’ndeki Fatih Devri Ciltleri
| العنوان: | Vahid Paşa Yazma Eser Kütüphanesi’ndeki Fatih Devri Ciltleri |
|---|---|
| المؤلفون: | Yasin Çakmak |
| المصدر: | Marifetname, Vol 8, Iss 2, Pp 473-501 (2021) |
| بيانات النشر: | Siirt University, 2021. |
| سنة النشر: | 2021 |
| المجموعة: | LCC:Islam LCC:Ethics |
| مصطلحات موضوعية: | ornamentation, baba nakkas, fatih period, vahid pasha, turkish bookbinding art, tezyinat, fatih devri, baba nakkaş, vahid paşa, türk cilt sanatı, Islam, BP1-253, Ethics, BJ1-1725 |
| الوصف: | İslâmiyet’in tarih sahnesine çıkması ve akabinde yaşanan fetihler neticesinde İslâm sanatına yeni bezeme unsurları girmiştir. Kâğıdın icadından sonra kitap üretimi çoğalmış ve tarih boyunca da farklı teknik ve usullerle tezyin edilmiştir. Türklerin İslâm ile tanışması Arap coğrafyasına Orta Asya birikimlerini taşımasına vesile olmuş ve devamında üretilen sanat eserlerini estetik bakımdan etkilemiştir. Uygur Türkleri ile başlayan Türk cilt sanatı, Arap ve İran coğrafyalarında birbirinden kıymetli eserlerin çıkmasına etki ederek tezyinatları her daim göz kamaştırıcı güzellikte olmuştur. 9. yüzyıldan 13. yüzyılın ortalarına kadar üretilen ciltler ekseriyetle geometrik veya rûmî bezemeli yapılmış akabinde bitkisel desenlere doğru geçiş yaşanmıştır. Anadolu Selçuklularından sonra Memlük Devleti ile Karamanoğulları Beyliği Türk cilt sanatı birikimini devam ettirmiş ve ancak İstanbul’un fethinden sonra Osmanlı cildi kendi üslubunu oluşturabilmiştir. Fatih Devri’nde yaşamış kudretli bir sanatkâr olan Baba Nakkaş’ın stilize ettiği çiçek motifleri devrin bezeme anlayışını etkileyerek kitap sanatlarında çokça tercih edilen süsleme unsuru olmuştur. 15. yüzyılda üretilen ciltlerin motifleri önceki devirlere nazaran farklı olduğu gibi tasarım şemaları, şemse biçimleri ve deri renkleri de yeni arayışların habercisi olmuştur. Cilt sanatı araştırmalarında ağırlıklı olarak 16. yüzyıl veya sonraki dönemlere ait eserler ele alınmakta ve önceki devirlere ait akademik ve sanatsal çalışmaların az bulunduğu gözlemlenmiştir. Bu sahadaki çalışmalara katkı sağlamak amacıyla kütüphanelerde araştırmalar yapılmış ve Vahid Paşa Yazma Eser Kütüphanesi’ndeki 3286 adet yazma eser ayrıntılı bir şekilde incelenerek Fatih Devri’ne ait altı adet cilt tespit edilmiştir. Ciltler; desen, kompozisyon ve teknik açıdan değerlendirilerek diğer müze ve kütüphanelerdeki örneklerle de karşılaştırılmıştır. |
| نوع الوثيقة: | article |
| وصف الملف: | electronic resource |
| اللغة: | Arabic English Turkish |
| تدمد: | 2757-752X 2791-707X |
| Relation: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1897301; https://doaj.org/toc/2757-752X; https://doaj.org/toc/2791-707X |
| DOI: | 10.47425/marifetname.vi.975837 |
| URL الوصول: | https://doaj.org/article/7d05eae9359e46ffa4933e4869a906f4 |
| رقم الأكسشن: | edsdoj.7d05eae9359e46ffa4933e4869a906f4 |
| قاعدة البيانات: | Directory of Open Access Journals |
Full Text Finder | تدمد: | 2757752X 2791707X |
|---|---|
| DOI: | 10.47425/marifetname.vi.975837 |